door Tineke Bröcheler
In toenemende mate krijgen wij, docenten in het VO, te maken met dyslectische leerlingen. Op welke wijze kan L2S de dyslectische leerlingen op ICT gebied ondersteunen? In deze recensie: een korte uitleg over het programma L2S en een vergelijking met Kurzweil 3000, ook een programma dat behoort tot de dyslexie software download emergency 112 full version for free. Hierbij opmerkend dat de recensent ICT-coördinator is en geen RT-er. Beide programma’s zijn vergeleken op ICT gebied.
Wat is L2S en hoe werkt het?
Het is een ICT-hulpmiddel dat digitale teksten voorleest en kan helpen bij het schrijven van teksten. Na installatie van L2S, verschijnt het programma – als een soort taakbalk – op het bureaublad en kan men allerlei opties instellen gratis schnittmuster kuscheltieren. Zo kan men er voor kiezen dat het programma digitale teksten voorleest, dit kunnen bijvoorbeeld Word of PDF bestanden zijn. De tekst die voorgelezen dient te worden, wordt gemarkeerd en vervolgens drukt men op de play-knop. Verder staan er in de balk de welbekende pictogrammen pauze, stop en terugspoelen. De voorgelezen tekst kan ook opgenomen worden als mp3 bestand download apps apple tv. Daarna is geen tekst of computer nodig om deze tekst nogmaals auditief door te nemen. L2S is beschikbaar in meerdere talen, bijv. Engels, Frans en Duits, maar daarvoor dient wel extra betaald te worden – Nederlands wordt als standaard bijgeleverd. Op internet leest het programma vlekkeloos de geselecteerde teksten van websites voor.
Naast een voorleesfunctie biedt het programma de nodige hulp bij het schrijven van teksten. Als men bijv. in Word een document maakt en het programma L2S actief is, kan door op play te drukken ervoor gekozen worden om letter voor letter L2S te laten zeggen welke letter ingetypt is. Dit kan ook per woord, zin of een combinatie; dus zowel letter – woord – zin. T.a.v. de spelling biedt het programma een woordvoorspelling. Dit betekent dat bij het intypen van een aantal letters een lijstje verschijnt waarin het mogelijke woord voorspeld wordt en men kan kiezen voor het juiste woord. Deze lijst is in de vorm van ranking, het kortste woord op 1 en het langste, of minst waarschijnlijke, woord op 10. Het juiste woord invoegen is mogelijk door te klikken met de muis op het juiste woord óf door het kiezen voor het cijfer dat correspondeert met het juiste woord. Dit laatste kan men bij instellingen aanpassen. Dit programma is geschikt om boeken voor te laten lezen. Echter dan dienen boeken wel ingescand te worden als tekst (PDF), aangezien het programma dit anders als plaatje en niet als tekst ziet.
Vergelijking L2S en Kurzweil 3000
Als we kijken naar welk dyslexie softwareprogramma het meest biedt op ICT gebied voor dyslexie leerlingen in het VO, moet ik concluderen dat Kurzwel 3000 meer te bieden heeft dan L2S. Op de eerste plaats biedt Kurzweil 3000 ook alle hierboven genoemde zaken die mogelijk zijn met L2S. Daarnaast biedt het ook een aantal zaken die het leren/verwerken/maken van tekst- en werk boeken vergemakkelijkt voor dyslexieleerlingen. Kurzweil 3000 werkt met zogenaamde KES bestanden, dit zijn PDF bestanden die worden omgezet naar dit bestandstype. Doordat in deze KES bestanden wordt gewerkt kun je nog meer met je schoolboeken. Een korte samenvatting t.a.v. de mogelijkheden met tekstboeken: je kunt teksten markeren met verschillende kleuren waardoor je een samenvatting maakt van de tekst. Ook kun je in deze tekst knippen waardoor je een samenvatting maakt en daarnaast kun je bij de tekst ook notities maken. Een groot pluspunt t.a.v. de werkboeken is dat je de KES bestanden kunt definiëren zodat je op de plek waar een invulveld staat dit ook digitaal kunt invullen. Dit stelt de leerling in staat om in één bestand de vragen / opdrachten en antwoorden te bundelen. De leerling heeft dan een echt digitaal werkboek, dit i.t.t. L2S waar de antwoorden in een separaat bestand moeten staan. Daarnaast is Kurzweil 3000 op dit moment de marktleider voor dyslexie software en dit heeft, helaas voor L2S, als gevolg dat Dedicon (de leverancier van o.a. digitale school- en studieboeken) momenteel voor Kurzweil 3000 boeken aan het digitaliseren is (ook in KES bestanden).
Samenvattend
Het programma L2S biedt de hierboven beschreven mogelijkheden om dyslectische leerlingen op ICT gebied te ondersteunen. Marktleider Kurzweil 3000 biedt echter, op ICT gebied, m.i. op dit moment meer mogelijkheden. Beide programma’s zijn ook getest door een braille leerling met een ernstige mate van dyslexie. Het werken met KES bestanden en de mogelijkheden die dit biedt, is voor hem doorslaggevend om, op dit moment, voor Kurzweil 3000 te kiezen. Hij ziet wel mogelijkheden voor L2S t.a.v. leerlingen met een ‘lichtere vorm’ van dyslexie waarvoor een lees- en schrijfondersteuning toereikend zou kunnen zijn.
Tineke Bröcheler
Tineke is werkzaam als docent en ICT-coördinator
aan het St.. Janscollege in Hoensbroek.
Commentaar uitgever Rudolf Mulder – Visiria
Bij L2S is er de gedachte om de zorgleerling volledig en volwaardig te laten werken met gewone programma’s, als ieder ander. De leerling zal daarmee dan dus geen uitzonderingspositie binnen de klas innemen. Stigmatiseren is ongewenst en ook niet aan de orde. L2S wordt over de programma’s heen gezet en maakt het voor de leerling mogelijk op een wat makkelijker manier (met een steuntje in de rug) te werken.
Binnen L2S zijn, in combinatie met een programma als Word, voorbeeldige mogelijk-heden aanwezig om te knippen, te plakken, te markeren – en wat al niet meer. Waarom daarvoor een uitzonderlijk duur programma met onuitwisselbare bestanden aanleren? Laat de leerling waar dat maar mogelijk is gewoon met de klas meedoen en ervaren hoe een aantal zaken binnen Word en andere programma’s nu dus heel vaak wél lukken. En dat dan dus met een zeer doelmatig en laagdrempelig programma met een uiterst vriendelijk prijskaartje.
Over Dedicon bestanden nog dit:
uiteraard zijn we in gesprek en naar verwachting zullen bestanden van schoolboeken binnenkort via Dedicon ook voor L2S beschikbaar zijn.