Recensie door Wim Didderen
Kort na de opening in februari bezocht ik de Darwin tentoonstelling in Museum Naturalis. Een aanrader. Dit hele museum is overigens een must voor iedereen die betrokken is bij onderwijs in natuur-wetenschappen, maar dat ter zijde. In deze boeiende expositie over evolutie is ook een microscoop te zien zoals Darwin die op zijn tochten met de Beagle heeft gebruikt. En als het dan toch over evolutie gaat: bij het aanschouwen van dit draagbare wonder van techniek uit die tijd, moest ik denken aan de kleine digitale microscoop Surface Cam die sinds kort voor het biologie onderwijs op de markt is bilderen ps4.
Een ander soort van evolutie. Zou Darwin met die kleine koffermicroscoop op een schommelend schip meer/beter hebben kunnen zien dan met die moderne digitale loep die ik onlangs eens onder de loep mocht nemen? Heb er ook onze twee echte onderzoeksbiologen naar laten kijken bij een plakje kerstbrood. En een paar PO en VO leerlingen om een spontane eerste indruk gevraagd download games for kids.
Is een compact, mooi afgewerkt en robuust apparaatje dat goed zijn werk doet. Maakt vergrotingen mogelijk van 10x tot 200x en filmpjes in lage resolutie. Eenvoudige opnames met dure analoge labapparatuur zijn niet veel beter en altijd, behalve duurder, ook veel omslachtiger. Aldus de onderzoekers. Voor publicatie op bijv. een internetpagina of in presentatie software zoals Power Point voldoen de foto’s en filmpjes die je met dit apparaat in een handomdraai kunt maken uitstekend xbox 360 game. Voor drukwerk en illustraties in publicaties is de kwaliteit naar moderne maatstaven te mager. Darwin zou er in zijn tijd ongetwijfeld dolblij mee geweest zijn.
De software is duidelijk en eenvoudig. Installatie is in enkele minuten gepiept. Al draaide de software op mijn eigen PC niet altijd even stabiel, maar dat kan te maken hebben met configuratie van mijn PC. De licentie geldt kennelijk oorspronkelijk per computer en niet bijv. per kamera. Dat is voor een school nogal onpraktisch en ook beperkend bijv. bij veldwerk of buitenlessen. Bij navraag geeft de leverancier echter aan dat de software op meerdere computers tegelijk geïnstalleerd mag worden.
De verschillende functies zijn makkelijk in te stellen door docent of leerling. Een gebruiker kan zonder verdere instructie met het apparaat aan de slag. Kind kan de was doen. Foto’s en filmbeelden worden in standaard-formaten opgeslagen en kunnen daardoor indien gewenst makkelijk bewerkt worden in andere (foto- / film )programma’s of direct worden verstuurd naar een printer, scherm of projector.
Het apparaat wordt aangesloten via een gewone USB poort. Extra stroom is niet nodig en dat is handig voor onderweg. Bediening verloop via de software met de muis en/of met de knoppen op de microscoop zelf. Met de knoppen op het toestel zelf zijn een drietal functies te regelen: de vergroting, de sterkte van de ring van led-lampjes rond de lens en er is een knopje voor een snapshot.
Het toepassingsgebied is functioneel gezien heel interessant. Er kunnen nieuwe bio-werelden ontsloten worden met dit ding. Het apparaat is te gebruiken in een klassieke opstelling met de bijgeleverde kleine standaard. In die opstelling goed geschikt om beelden te vangen van planten, huid, haren, waterdruppels…..
Leerlingen hebben vrijwel onmiddellijk door dat het gebruik uit de losse hand heel wat meer spannende mogelijkheden biedt. Dat wordt een wilde boel als de leraar dat niet goed in hand kan houden. Zeker spannend ! Zegt een van de leerlingen als gevraagd wordt naar een eerste indruk. De filmoptie en directie beschikbaarheid van de digitale beelden vráágt haast om creatieve verwerking van waarnemingen.
Bij aanschaf voor gebruik in de biologie les is er als vanouds het dilemma van binoculair – microscoop. Dit apparaat is eerder te vergelijken met een forse loep of binoculair en niet zozeer met een microscoop. Breukhoven noemt het ook daarom heel terecht een surface cam. In mijn tijd als actief biologie docent was een binoculair in de klas wel soms handig, maar leverde (a) in prijs/prestatie prijs voor onderwijs in het VO te weinig meerwaarde boven een goede loep. En aan het andere einde van de schaal was er (b) overlap in bereik met de schoolmicroscoop. En die schoolmicroscoop die was harder nodig. Met name in verband met celbiologie. Ik hoop dat dit type apparaat snel een vaste plaats krijgt in het scala aan leermiddelen.
Samenvattend:
Een verrassend handig en bruikbaar apparaat, dat interessante, deels nieuwe, mogelijkheden biedt voor het hele onderwijs. Voor het biologie onderwijs is het een echte aanwinst te noemen, zeer zeker in combinatie met een digitale methode als 10voorBiologie. Dit apparaat in handen van actief lerende leerlingen zal ongetwijfeld boeiende en verassende leerervaringen opleveren. Bijv. in het kader van open opdrachten en bij profiel-werkstukken. Op de site van 10voorbiologie zullen binnenkort speciale opdrachten verschijnen voor de digicam. Ongetwijfeld zal het aantal voorbeel-den van toepassingen uit de praktijk snel groeien. Gaat dat zien !
Een andere (r)evolutie in de digitale onderwijswereld waar deze surface-cam een plaats verdient dat is in het ambitieuze wereldwijde programma rond ontwikkeling van betaalbare computers voor onderwijs in ontwikkelingslanden. Begonnen als het 100 dollar laptop project. Later, en beter, doorgaans aangeduid met OLPC projecten (One Laptop Per Child). Zou mooi zijn als voor een paar centen meer zo’n OLPC gebruiker er nog een fraai extra oog bij kan krijgen. Deze surface-cam is ook daar zowel technisch als voor wat betreft de gebruiksmogelijkheden bij uitstek toe geschikt.
Wim Didderen
Wim, van oorsprong bioloog (ecoloog), is onder andere lid van de Board van de Virtual School van het Europese schoolnet (Brussel) en voorzitter van de Taskforce Time van Unesco ASP Parijs. Eerder was hij werkzaam als programmaleider / projectleider ICT ontwikkelprojecten t.b.v. lerarenopleidingen deels combinatie met het VO en momenteel verbonden aan de Open Universiteit. Wim is ook initiatiefnemer van projectbureau e-linQ.