Recensie door R. Franquinet, A. van der Drift, F. Peeters en S. Spoelstra
Onlangs heeft Hein van Steenis heeft zijn fameuze ICT-woordenboeken gedigitaliseerd onder de slogan Innovatief woordenboek ICT en Engels onder de muisknop. ICT-termen en Engelse woorden opzoeken met één muisklik. Het Woordenboek der ICT bevat: Engelse ICT-termen, Nederlandse ICT-termen en duizenden afkortingen en hun betekenis. Wij vroegen vier ICT-en-onderwijsspecialsisten van naam en faam te weten: René Franquinet, Aad van der Drift, Frans Peeters en Sjoerd Spoelstra het woordenboek aan de tand te voelen.
1- Sjoerd Spoelstra (docent Natuurkunde / ICT-coördinator Coencoop College)
Ik heb nu twee keer een poging gedaan om de softwareversie te installeren, maar ik krijg wel een download maar stuit dan op een registratienummer dat ik niet heb. Ik heb in het PDF bestand gekeken en ben dan ook niet erg onder de indruk van het praktisch nut van één en ander. Even als voorbeeld het gedeelte onder ab. Daar staat dan twee keer ability . Eén keer met de betekenis baarheid en één keer met de betekenis bekwaamheid. De verdere uitleg is identiek Als ik online ga zoeken naar een gratis woordenboek dan krijg ik voor ability: a•bil•i•ty ( -b l -t ) n. pl. a•bil•i•ties 1. The quality of being able to do something, especially the physical, mental, financial, or legal power to accomplish something herunterladen. 2. A natural or acquired skill or talent. 3. The quality of being suitable for or receptive to a specified treatment; capacity: the ability of a computer to be configured for use as a file server. See Usage Note at able. Kortom: de gratis online versie is beter (bevat ook de uitspraak en fonetische schrijfwijze etc) en, misschien nog het meest to-the-point : ability is geen ict-term !
Dus ik krijg het gevoel dat de schrijver een verwoed verzamelaar van (engelstalige) termen is geweest maar dat er geen enkel filter of rem is toegepast. Dat ABA American Banking Association kan betekenen én American Bar Association kun je toch met de beste wil van de wereld geen ICT-wetenswaardigheid noemen. Volgens mjn Free Online Dictionary betekent het OOK nog abscisic acid en American Booksellers Association dus waarom die ook niet vermeld ? Vergeleken met gratis online tools als bijvoorbeeld Google translation is het woordenboek van Steenis een erg boekige ict-toepassing zonder meerwaarden zoals uitgesproken klank of links naar meer informatie.
Toevallig gaf ik vandaag les aan een 3HAVO klas over de LED. Ze moesten o.a. de term vertalen. Eén van de leerlingen dacht dat de engelse uitspraak van diode diod was. Ik heb dan een computer in de klas met een geluidskaart, dus in enkele tellen kan ik in Google de term laten uitspreken… en in het engels is het ook diode… kijk dát is toegevoegde waarde herunterladen.
Het is een enorme verzameling woorden, alle respect voor het doorzettings-vermogen van de verzamelaar, maar er zitten teveel algemeen amerikaanse quasi-technische termen in en van de wel aanwezige ict-termen is een veel te groot deel al lang weer achterhaald. Dat ACB met modems te maken heeft is iedereen al lang weer vergeten: modems ? O ja dat was iets uit de jaren 90 van de vorige eeuw. En ook VIJF keer het woord abstract, met vijf keer vrijwel dezelfde uitleg (het kan inderdaad een werkwoord en een zelfst. naamwoord zijn) en zonder dat het één keer een ICT term is… dan is het gewoon een engels-nederlands woordenboek, en die zijn er beter en gratis.
Kortom: respect voor de auteur… maar ik zal er in de onderwijspraktijk niet veel mee doen.
2 – René Franquinet (oud-docent informatica – voorzitter docentenvakvereniging i&i)
Ervaringen met WordWebPro Woordenboek der ICT van Hein Steenis
Een van de nadelen van het maken van een woordenboek van ict is niet zozeer de veroudering van begrippen (zoals diskette, ponskaart) als wel de vernieuwing van de woordenschat. Hantering van WordWebPro Woordenboek der ICT van Hein Steenis is zeker niet onprettig. In de context van een woord waarvan je een omschrijving of vertaling wilt, brengt een CTRL – rechtsklik de betekenis(sen) van dit begrip direct te voorschijn. Ook een uitspraakbestand kun je downloaden. Dat laatste levert vaak twee verschillende uitspraken op bij hetzelfde woord, afhankelijk van wat je aanklikt (UK of US). Aardig en niet onbelangrijk detail. Over prijsstellingen en tarifering ga ik geen oordeel uitspreken. Ik vind dat erg relatief omdat je dit in relatie met de kwaliteit moet zien, iets wat in onderwijsland nog wel eens genegeerd wordt bilder bearbeiten kostenlos herunterladen. In dat land geldt de laatste tijd ook: hoeveel bananen krijg ik voor x euro?
Het digitale woordenboek blijkt goed te werken met vrijwel alle doorsnee-woorden / begrippen die enigszins met ict, informatica, digitale media een aanverwante gebieden te maken hebben. Kan het digitale woordenboek een woord niet in zijn eigen woordenschat terugvinden, dan zet het je, hoe kan het ook anders, met een muisklik op het alom aanwezige world wide web.
Ga je wat specialistischer te werk (wat ik gedaan heb voor domotica en cryptografie) en neem je woorden als domotica, pervasive computing, context awareness, dan krijg je ofwel geen respons, ofwel alleen een Engelse omschrijving. Bij het samengestelde begrip context awareness, dat zoveel betekent als: het zich bewust zijn van omgevingsfactoren, zie je als Nederlandse vertaling: Bewustzijn — Belangrijke eerste stap bij de invoering van een nieuwe technologie of product. Dat kan, afhankelijk van hetgeen de tekst beoogt, inderdaad ook een (bij)betekenis zijn, maar ik zie dan liever een letterlijke, dicht bij het origineel staande vertaling (denotatie). Waarom zie ik dat liever? Omdat je daarmee altijd een aanzet kunt geven om verdere betekenissen (connotaties) in te vullen afhankelijk van de context van het geheel. In dit geval kan de vertaling je op het verkeerde been zetten, want is zij te dwingend. Bij Intelligentie lees ik: Het verstandelijk vermogen van de mens, waarvan men heel beperkte onderdelen kunstmatig tracht na te bootsen in machine. Een onderdeel van verstandelijk vermogen is een ongelukkige keuze, een aspect zou beter zijn. Bij embedded (systems) zie ik geen Nederlandse vertaling, toch een begrip dat tegenwoordig alomtegenwoordig is bilder von icloud auf ipad herunterladen. Het begrip smart home ontbreekt, terwijl het barst van de elektronica. Bij X10 lees ik: TV+ remote control standard, hetgeen een magere betekenisgeving is.
Op cryptografisch vlak zie je bij steganografie een omschrijving die het heeft over schrijven, terwijl het gaat om een boodschap die niet per se geschreven hoeft te zijn. Frequentieanalyse, in cryptografie belangrijk voor het bepalen van patroonherkenning door herhaling van tekens (zeg maar bits), ontbreekt. Wel komen diverse koppelingen met frequentie/frequency voor. Bij authenticatie zie ik: Controle van gebruikers of hun gegevens, om te bepalen of die authentiek zijn en dus kunnen worden vertrouwd. Omgekeerd moet een gebruiker kunnen controleren of het bericht of het systeem kan worden vertrouwd. Hier wordt een belangrijk principe van definiëring van woorden in de steek gelaten: herhaal niet het te definiëren woord.
Het is niet mijn bedoeling alle begrippen na te lopen en te kritiseren. Vooral bij gespecialiseerde onderwerpen wordt dat “tricky”, maar genoemde begrippen zijn redelijk algemeen in de gekozen domeinen. Soms zie ik alleen Engels, terwijl Nederlands ook gewenst zou zijn. Mijn algemene conclusie is: heel goed bruikbaar voor de meeste standaardbegrippen en het verkrijgen van een algemeen beeld van de ict-wereld, maar al snel verouderd door het ontstaan van nieuwe begrippen en afkortingen. Informatica en ict dijen voortdurend uit en voor je het weet, is een inside-begrip of technische term gemeengoed.
Zie mijn bananen-opmerking wat betreft aanschaf(prijs) voor het onderwijs crime dinner to.
3 – Aad van der Drift (docent informatica – ict coördinator Zernike College)
Heel wat ICT-managers in het onderwijs kennen die moeilijke momenten waarop de beheerder van begrijpelijk Nederlands overstapt op code taal. Denk maar eens aan een zin als: “Die ATOM van INTEL is nogal beperkt, de back-end processen voor onze BAPI werkt zelfs met een paar bankjes extra niet meer”. Wie durft te vragen krijgt meestal een uitleg die er soms niet beter van wordt. De oplossing kan het “Woordenboek de ICT”.
Nadat ik een van mijn beheerders dit liet lezen gaf hij aan dat het woordenboek van weinig nut leek. Hij gaf aan dat zijn wereld digitaal is. Juist dat laatste is wat er tegen is op een boek als dit met ruim 20.000 ingangen. De auteur van het boek heeft ook aan de digitale versie gedacht. Op www.w3dict.nl/ staan alle woorden nader aangegeven. Een screenview-demo laat zien hoe dit werkt. Na deze demo te hebben bekeken rees onmiddellijk de vraag of het niet handiger is om bij Google te kijken. Met een paar goede zoekwoorden valt makkelijk voldoende resultaat te bereiken.
Voordeel van het woordenboek is de simpele korte verklarende tekst, hetgeen ook weer een nadeel is. Immers, veel begrippen laten zich niet zomaar uitleggen. Daarvoor is weer voorkennis nodig en met voldoende kennis heeft dit boek nauwelijks meerwaarde. Een nadeel van woordenboeken is de uitleg die aan een begrip wordt gegeven wii u apps. Zelfs de van Dale lijdt daarbij onder het fenomeen te oppervlakkig en vaag. Als ik een algemeen begrip als Active Directory op zoek dan is dit blijkens de letterlijke tekst:” Directory van Microsoft met een domeinboom. Won het met NDS van Novell. Tja of je van zo’n uitleg moet hebben vraag ik me af. Een Active Directory wordt overigens ook nog eens AD genoemd. Maar daar staat weer een heel andere verklaring: ad (wel met kleine letters) is dan een Advertisement.
Wie van Woordenboeken houdt of ze spaart kan ik dit boekwerk niet ontzeggen, wie naar diepgang en helderheid zoekt raad ik aan nog eens flink achter de oren te krabben
4 – Frans Peeters (docent informatica – ict coördinator Ostrea College)
WordWeb is een prachtige tool, eerlijk waar. Het kan heel handig zijn als je bijvoorbeeld veel teksten laat lezen vanaf een beeldscherm, met name technische teksten. Bij mij op school zou ik het heel goed kunnen gebruiken bij het vak informatica voor de modules SQL van Oracle, de Cisco cursussen en het materiaal van de Microsoft IT Academy. Al dat materiaal is namelijk in het Engels en met name de havo leerlingen zijn dan gebaat bij wat hulp.
Door de linker Ctrl ingedrukt te houden en rechts te klikken met de muis krijg je meteen uitleg over het woord waar de cursor op geplaatst staat. Ik heb ook gezien dat je zelf woorden kunt toevoegen (en weer kunt verwijderen). De spraakmodule had ik ook gedownload maar het is mij niet gelukt die aan de praat te krijgen. Die zal wel werken en dan is dat ook meteen een mooie aanvulling.
Als je echter kijkt naar wat dit programma moet kosten, dan zullen wij dat nooit voor die prijs aanschaffen. Het komt er namelijk weer bij, bovenop alle andere dingen die we al hebben, en dat kan op dit moment geen school zich veroorloven volgens mij. Waar ik wel mogelijkheden zie, is op laptop scholen waar alle vakken in het Engels worden aangeboden Download aok bonus app. Dat is precies een markt waar ze zo’n tool heel erg goed zouden kunnen gebruiken en waar ze van deze tool veel kunnen leren. Als we zo’n school waren, dan zou ik in ieder geval overwegen deze tool aan te schaffen.
Reactie op dubbelrecensie Woordenboek der ICT door auteur Hein van Steenis
Ben erg blij met de uitgebreide aandacht voor mijn woordenboek dat in eigen beheer wordt uitgegeven. Die biedt mij de mogelijkheid van een algemene reactie op de recensies.
Te veel termen
Ik heb het begrip ICT ruim opgevat, alle woorden die in de ICT-wereld – inmiddels een hele grote wereld – gebruikt worden: in het onderwijs, maar vooral in het bedrijfsleven en steeds meer ook het dagelijkse leven. In vrijwel alle apparaten zit tegenwoordig een telecommunicerende computer. Vrijwel iedereen wordt geconfronteerd met allerlei systemen uit de zakelijke, financiële en consumenten-wereld en dan is het zinvol om de vaak Engelse termen te begrijpen. Het idee was daarom om zoveel mogelijk de gebruikelijke termen te verzamelen, zodat de gebruiker snel een woord kan vinden. In een woordenboek op de pc storen extra termen niet, lijkt mij, daar kunnen ze alleen maar nuttig zijn. In een gedrukt woordenboek bekijk je automatisch ook de aanpalende woorden. Dat is met het programma helaas alleen mogelijk voor gewone Engelse woorden. Vandaar dat ik veel termen heb toegevoegd die gedrukt overbodig lijken, om de kans op een hit vergroten. Het woord ‘metro’, bijvoorbeeld, kent iedereen. Maar het is mede opgenomen om te verwijzen naar ‘metro provider’, een leverancier van metro Ethernet, een begrip dat elders wordt uitgelegd pc games vollversionen kostenlos herunterladen.
Te weinig diepgang
Een terecht commentaar, de uitleg is beknopt en gaat ervan uit dat er enig begrip is. Een woordenboek is geen leerboek of vervanging daarvan. (Iemand benaderde mij ooit met Je zegt dat alle ICT termen in je woordenboek verklaard worden. Ik wil alles over ICT weten, dus ik koop je boek en leer ICT daaruit. Maar zo werkt het niet…) Zonodig kan een woord in de beknopte uitleg worden opgezocht met één extra klik. Als je nog meer wilt weten, kun je snel een externe/internet bron raadplegen – dit alles zonder het woordenboek te verlaten, zonder overtypen en steeds met dezelfde klikmogelijkheid. Specifieke woordenlijsten zijn eenvoudig in te voegen en lopen dan automatisch mee.
Google werkt beter en is gratis!
Allicht, ik ben de enige auteur, en in internet staat een wereld aan informatie. Maar internet betekent wel dat je meestal iets niet snel en eenvoudig kunt opzoeken. Eerst de browser en Google oproepen, hopelijk de goede zoekwoorden intikken, een website selecteren en daar zoeken naar het gezochte woord. Soms heb je niet meteen de goede site geselecteerd of een typfout gemaakt… Vergelijk dat met mijn interne woordenboek: met één klik op een woord direct op de juiste plaats in het woordenboek; met nog een klik zoek je een ander woord op. Zonder wachttijd, zonder overtypen van het woord, en vanuit één programma dat je niet hoeft op te roepen. (Het is wel even wennen aan deze andere manier van werken, omdat iedereen nu gewend is aan googlen.) In internet zijn betere en completere woordenboeken te vinden, die bovendien gratis zijn netflix app auf mac herunterladen. Het voordeel van mijn woordenboek is wel dat je op één plaats tegelijk snel zowel op gewone Engelse woorden (inclusief verbuigingen) als op Nederlandse én Engelse ICT-termen zoekt. En op tienduizenden Engelse afkortingen: all-in-one. Een gebruiker weet soms niet in welke categorie een onbekend woord valt.
ICT-termen zijn snel achterhaald
Geen twijfel mogelijk, maar dat betekent niet dat ze verdwijnen uit de taal van de brede ICT-wereld. De allernieuwste termen worden meestal wel uitgelegd in een verhaal. De verouderde termen worden vaak nog als referentie gebruikt, en dan zijn ze nuttig voor nieuwelingen. En als ze niet meer gebruikt worden, ze hinderen niemand in een elektronisch woordenboek!
Niet te gebruiken op school
Ben het helemaal eens met de reviewers dat het programma te duur is om aan iedere leerling te geven. Dat loont alleen wanneer ze veel Engels cursusmateriaal op het scherm krijgen (€10 met volumekorting is toch niet exorbitant voor een uitgebreid Engels én ICT woordenboek, vergeleken met andere schoolboeken die na een paar jaar afgeschreven worden?). Het woordenboek is niet speciaal voor het onderwijs bedoeld, maar het kan wellicht zinvol zijn om er één pc in een leslokaal mee uit te rusten, of het gedrukte boek (€35,– als Print-on-Demand) aan te schaffen voor het leslokaal en/of de mediatheek. Kortom Het Woordenboek der ICT is niet de alles omvattende, gratis ICT encyclopedie die je graag zou willen hebben voor het onderwijs. Er komen steeds meer alternatieven daarvoor in internet. Toch hoop ik dat mijn woordenboek door het gemak ervan een passend plaatsje vindt, ook in het onderwijs.
Dankzij de recensies en deze reactie kan nu iedereen zijn of haar eigen mening daarover vormen – waarvoor mijn grote dank Download itunes mac! Meer informatie op www.w3dict.nl.
Hein van Steenis, hein@w3dict.nl
.jpg)
