Dubbelrecensie door Sharona van Zoghel en Bob Hofman
Onlangs verscheen Sociale media op de basisschool een uitgave van Mijn Kind Online. 21 Onderwijs-professionals geven antwoord op de vraag hoe je sociale media met succes kunt inzetten in het PO. Daarnaast een stappenplan m.b.t. het invoeren van sociale media en een ABC met tools en lestips. ICTnieuws.nl vroeg aan Sharona van Zoghel en Bob Hofman het boek te lezen. Sharona is leerkracht en Bob houdt zich vooral bezig met internationalisering in het onderwijs. (Sociale Media op de basisschool: als boek te koop of als PDF downloaden).
door Sharona van Zoghel
Razend benieuwd scheur ik de envelop open we transfer herunterladen. Zou het boek Sociale media op de basisschool mij kunnen helpen in de wirwar van het internet? Want de blogs, twitterberichtjes en likes vliegen je om de oren. Als volwassene is het soms al moeilijk om de nieuwste trend bij te houden en de bestaande op waarde te schatten, dus hoe brengen we deze kennis over naar onze kinderen? En is het mogelijk kinderen vaardigheden bij te brengen die zij in de toekomst hard nodig hebben?
Het boek nodigt direct uit tot lezen door het aantrekkelijke uiterlijk (kinderen hebben de illustraties verzorgd) en de handige opbouw (elk onderwerp wordt volgens een vast stramien bekeken). De eerste verhalen lezend probeer ik om mijn gedachten bij het verhaal te houden. Als een gek gaan de radertjes in mijn hoofd aan het werk. Hoe heeft juf Tessa het reisbureau precies opgezet en belangrijker nog, zou ik het zelf ook zo kunnen? En hoe zou ik aan de slag gaan met het maken van een podcast met de kinderen? En zou het niet ontzettend fijn zijn als ouders net zoals op de OBS De Dijk een actieve facebookpagina zouden bijhouden herunterladen? De 21 verhalen van verschillende mensen die met onderwijs te maken hebben, van directeur tot ouder brengen een heleboel inspiratie met zich mee. Voor iedere leerkracht, van ict-nerd tot digibeet, er is voor ieder wel een verhaal wat hem/haar aanspreekt en waarmee je aan de slag zou kunnen gaan.
De inspirerende voorbeelden in het boek geven stuk voor stuk aan dat het gebruik van sociale media op school niet duur hoeft te zijn. Je hoeft geen dure programma’s aan te schaffen. In deze crisistijd kun je met weinig geld ook heel goed een uitdagende leeromgeving neerzetten, waarin de kinderen naast kennis opdoen ook vele vaardigheden leren. Je zult er als leerkracht, zoals het boek duidelijk aangeeft wel tijd in moeten investeren. De voorbeelden die beschreven staan worden veelal toegepast in de bovenbouw, een enkel idee in de middenbouw. Persoonlijk vind ik dit wel jammer, want ook vanuit de onderbouw zou ik heel graag een idee/gedachte gehad hebben hoe om te gaan met sociale media. Immers de kleuters van nu kunnen vaak al meer met een computer dan wij denken der planer 4 kostenlosen.
Het boek verder doorlezend kom ik steeds meer programma’s tegen die ik niet ken. Programma’s waar ik nog nooit van gehoord heb. Gelukkig is er achterin het boek een handig social media abc, waarmee in een oogopslag te zien is welk programma waar handig voor te gebruiken is. Daarnaast geeft Remco Pijpers, schrijver van het boek, bij elk voorbeeld nog een extra uitleg of verdieping van het programma/de site. Het beste kun je dit boek dan ook lezen met de computer erbij. Hierdoor kun je direct de sites en programma’s opzoeken en verder ontdekken, wat de leesbaarheid van het boek ten goede komt. Of contact zoeken met de initiatiefnemers van een van de voorbeelden. Want velen van hen zijn actief op twitter en delen graag hun expertise.
Een goed basisboek dat voor mij nog uitgebreid zou kunnen worden met een website. Waarbij, zoals het boek zelf stelt, interactie, dialoog, inspireren en reageren op elkaar voorop staat. Zodat nieuwe ideeën een plek krijgen, mensen elkaar kunnen helpen of kunnen inspireren kostenlose geräusche downloaden.
Of dit boek mij geholpen heeft in de wirwar van het internet? Ja en nee. Er is een nog grotere wereld voor mij open gegaan. Maar dankzij dit boek heb ik een idee van de mogelijkheden, de manieren van werken van collega’s en handige programma’s. Wat het beste werkt voor mij? Dat zal ik toch echt zelf verder moeten gaan uitzoeken. En ik denk dat ik maar eens mee aan de slag ga, want er begint een ideetje te ontstaan ….
Sharona van Zoghel
Sharona is als invalleerkracht werkzaam voor diverse stichtingen. Daarnaast beheert ze haar eigen website Juf Sharona, een site met lesideeën voor het basisonderwijs groep 1 tm/ 8.
door Bob Hofman
Hoe objectief kun je nog zijn als je een boek ontvangt over een onderwerp dat je zo na aan het hart ligt? Een boek beoordelen met 100 recepten door iemand die heel veel van lekker eten houdt? Een boek beoordelen over oldtimers door iemand met drie prachtige oude auto’s in de schuur? Objectief? Ik lees het boek Sociale media in de basisschool als iemand die met hart en ziel onderschrijft wat er op de voorkant onder de aardbol geschreven staat: Samen gaan we de wereld rond!
Onder redactie van Remco Pijpers gaat het boek Sociale media op de basisschool met u op zoek: Elke kind heeft recht op een goede leerkracht met sociale mediavaardigheden, die zijn of haar leerlingen verder kan helpen. Dat is klare taal met een hele positieve insteek; kijk wat er goed gaat op school en bouw daar op verder. Het stappenplan schrijft u dan ook niets voor en leest u zeker niet de les. Het nodigt u uit om samen met uw leerlingen,collega’s, ouders en schoolleiding op zoek te gaan naar een pragmatische en betekenisvolle manier om het gebruik sociale media een zinvolle plek in uw onderwijs te geven.
De 21 voorbeelden verrijkt met prachtige tekeningen en foto’s inspireren. Begint u de dag graag met een lach? Zorg er dan voor dat dit boek prominent in uw klas aanwezig is. De energie en leerkacht die sociale media u bieden stralen van elke bladzijde af! Beschreven via interviews met leerkrachten zodat u de voorbeelden direct morgen in uw eigen klas kunt toepassen. Geen 200 voorbeelden van wat er allemaal zou kunnen, maar 21 voorbeelden van de inzet over sociale media in het basisonderwijs die werken en door een leerkracht zijn uitgeprobeerd. Aangevuld met tips om elk voorbeeld te koppelen aan herkenbare leergebieden als schrijf- en leesvaardigheid. Wilt u leerlingen leren samenvatten? Laat ze eens tot de kern te komen met de beperking van 140 tekens in een tweet. Of zelf een plan maken om via een blog of wiki het pesten op jouw school aan te pakken. Zo herkenbaar en goed toepasbaar.
Wat het boek ook heel duidelijk maakt is dat het niet de sociale media zijn die het werk doen: de leerkracht maakt het verschil! Dat maakt Juf Brigitte van der Heide, van de OBS Willem Wilmink in Enschede, in het voorbeeld van de Learning Circles nog eens extra duidelijk. Op de vraag: wat heb je nodig? antwoord Brigitte allereerst: Een enthousiaste leerkracht is het belangrijkst…. en leerkrachten in Suriname zijn enorm enthousiast en inventief. Zelfs met één computer opschool, en soms gaan ze zelfs van hun eigen geld naar een een Internetcafé op foto’s te uploaden in de wiki. Dan pas besef je hoe goed wij het hebben, dat maakte veel indruk op mijn kinderen. En dat is nu precies de kracht van sociale media. Het is de techniek die de wereld de klas in haalt en leerlingen met sociale media de wereld laat verkennen. Maar het vraagt allereerst om juffen en meesters die zelf het raam naar die wereld durven open zetten.
En zeg nu zelf, we kunnen toch niet meer om de sociale media heen? Het is dan ook al te makkelijk om de sociale media de schuld te geven van een uit de hand gelopen feestje in Haren. De wereld van nu overweldigd opgroeiende kinderen met sociale media. Het is aan ons en aan allen die onderwijs in de 21e eeuw vormgeven, om leerlingen uit te dagen en ze mediawereldwijs te maken, vaardig en respectvol met en naar elkaar. Eigenlijk zou dit boek Sociale media op de basisschool op geen enkele basisschool mogen ontbreken. Maar ja, tot leren kun je niemand dwingen; wat overblijft is verleiden. Om in de taal van sociale media te spreken:
het inspiratieboek Sociale media op de basisschool.
Bob Hofman
Bob (ICT&E) is initiator en begeleider van educatieve projecten, educatief consultant. Als projectleider van het Global Teenager Project werkt Bob met ruim 400 scholen in ruim 40 landen.
Reactie Remco Pijpers van Mijn Kind Online
Het doet me goed te lezen dat de recensenten zijn geïnspireerd, dat ze op nieuwe ideeën komen. Ik ben ook blij dat ze mij weer op nieuwe ideeën brengen. 1. De suggestie van Sharona van Zoghel om ook voor de onderbouw te helpen met ideeën, was natuurlijk al in me opgekomen – we hebben simpelweg niet de verhalen gevonden die echt de moeite waard waren. Maar ik weet zeker dat ze zijn er zijn en dat ze moeten worden opgetekend. 2. Dat bij het boek een website hoort, waar nieuwe ideeën een plek krijgen, mensen elkaar kunnen helpen of kunnen inspireren, is ook een prima suggestie. Daar ga ik op broeden.
