Al spelende leren kan zonder meer worden geschaard onder verantwoord didactisch handelen. Mens en dier zijn van jongs af aan vertrouwd met het spel als hulp bij het volwassen worden. Tot aan onze puberjaren zijn kinderen meestal volop aan het spelen. Spelen is van alle tijden, ook lang voor het computertijdperk. De laatste 40 jaar kwam er de mogelijkheid steeds complexere onderdelen van het menselijk handelen en denken door computers te laten uitvoeren.
Een enthousiaste amateurschaker wint derhalve niet meer zo heel makkelijk van de PC. Met de computer kan een spel aantrekkelijker en educatiever worden Download minecraft play for free. In het laatste geval spreken we van serious games. Een serious game is er niet enkel voor vermaak, maar heeft ook ten doel te scholen, werven of selecteren. Serious games trainen, zorgen voor vaardigheidsverwerving en informatieoverdracht. Serious games streven serieuze doelen na. Simulaties zijn langer gemeengoed, maar door digitale technieken wordt de werkelijkheid soms zeer dicht benaderd. Games zien er dan ook realistischer uit dan ooit te voren. Ze zijn mooier, uitgebreider, toegankelijker en geven de speler meer vrijheid om een eigen pad te kiezen. Toch blijft voor het spel de menselijke factor erg belangrijk, immers de speler handelt en beslist.
De praktijk
Leren met behulp van games lijkt heel aantrekkelijk, gaandeweg het spel verbeter je je kennis van zaken download yabeat music videos. Hoewel het simpel lijkt, is het in de praktijk een stuk lastiger. Al in de beginjaren van de computer zag men in dat het niet mee viel om attractieve en leerzame spelen te ontwikkelen. Ieder spel moet aan een aantal belangrijke criteria voldoen om te blijven boeien, dat geldt ook voor computerspelen. Boeiende games hebben een aantal uitgangs-principes die hun succes verklaren. Allereerst zijn er de spelregels, vaak is vormgeving daaraan ondergeschikt. Denk eens aan schaakbordspelen. Of het spel 3D of met simpele figuurtjes wordt gespeeld doet niets aan de regels af. Een spel kan echter weer niet zonder de creatie van een belevingswereld. Die wereld wordt door de figuren, geluiden en ruimte waarin het spel gespeeld wordt gecreëerd youtube videos herunterladen als mp3. Een spel dient verder uit te dagen, er moet binnen redelijke mogelijkheden een ander niveau of het einddoel worden bereikt. Een speler die almaar niet verder komt zal snel afhaken. Daarbij is het ook nog eens belangrijk eenvoudig te beginnen om de spelregels te leren. Langzaamaan ontwikkelt een speler in een goede game meer kennis en vaardigheden om verder te komen. Het spel heeft tevens een zekere balans nodig om interessant genoeg te blijven. Daarvoor zijn weer uiterlijk en de snelheid waarmee je een spel speelt belangrijk.
Een laatste, niet onbelangrijke eis aan een spel is een meervoudige oplossing. Spelen die maar op één manier naar een doel leiden zijn niet spannend genoeg. Al met al zijn er dan ook nog eisen waaraan een serious game moet voldoen om vol overgave als leermiddel in te zetten. Misschien is het daarom voor de game-industrie moeilijk zich in dit onderdeel te begeven. Veel edutainment spelen zijn dan ook niet speciaal voor dat doel ontwikkeld, maar hadden eerst een commercieel doel.
Soorten spelen in de klas
Een game is een softwareprogramma waarin spelers telkens een beslissing nemen die gevolgen heeft. De speler heeft controle over een of meerdere onderdelen in het spel om zo een einddoel te halen. Er zijn in feite maar een paar soorten spelen die op computers gespeeld worden. De onderscheiden genres zijn:
Toch is het lastig ze te onderscheiden, omdat game genres makkelijk in elkaar overlopen. Zo lijken actiespelen waarin je ook schiet heel snel op een shooter.
Serious games met veel elektronische hulpmiddelen als 3D-brillen en sensoren kunnen op den duur bijzondere situaties nabootsen. Er zijn autorijscholen die in een rijsimulator verkeersituaties trainen. Samen spelen is steeds meer mogelijk, ook leerlingen uit de hele wereld spelen en communiceren met elkaar. Online games met een educatief karakter zijn nauwelijks te vinden.
Voorbeelden
Het is niet moeilijk om spellen met eenvoudige handelingen te maken. Voor het Primaire Onderwijs is er dan ook meer mogelijk dan in het Voortgezet Onderwijs. Naarmate deelnemers ouder zijn, is hun handelen complexer en wordt het een stuk lastiger om goede serious games te vinden. Een vak als geschiedenis komt er met historische gebeurtenissen redelijk vanaf. Spellen als De slag bij Austerlitz of Age of Empires simuleren historische situaties in hun setting. Dat de geschiedenis anders kan verlopen bij een verkeerde beslissing is mogelijk net zo leerzaam. De groei van Rome als spel werd zelfs door vakgroepen geschiedenis zeer serieus genomen. Sommige van deze spelen kun je online doen. Bekend is World of Warcraft, een Massively Multiplayer Online Role Playing Game (MMORPG). Dit is een grootschalige role playing game voor meerdere spelers online.
Bèta vakken hebben ook prachtig mogelijkheden. Bekend is het spel Crazy machines dat in vele vormen wordt gespeeld. Hier leren leerlingen op een speelse wijze oorzaak- en gevolgacties te onderkennen. De deelnemers aan het spel moeten hierbij rekening houden met een aantal natuurkundige principes. Ook zijn er serious games met strategische inzichten om leerlingen te helpen bij hun studiekeuze. OTIB heeft zo’n spel online staan om meer leerlingen voor installatietechniek als opleiding te laten kiezen. Op de website professionals-thegame.nl hebben ze voor VMBO-leerlingen een aantal games geplaatst die de leerlingen kennis laat maken met de beroepsrichting. In dit spel kun je als speler zelf attracties aanleggen, technisch ontwerpen, installeren en onderhoud plegen.
Ook bij een vak als lichamelijke opvoeding zijn er serious games, een dansmat maar ook games op een spelconsole als de XBOX of een Playstation kunnen aanzetten tot bewegen. Het programma Denkstapsprong van Geedesign weet spelen, bewegen en leren zelfs te combineren. Hoewel spelconsoles kostbaar zijn om klassikaal in te zetten, kunnen er zo her en der wel plekken voor worden gevonden.
Een zoektocht op internet brengt de docent al gauw naar diverse spelen. Overzicht geven: spelletjes.yurls.net (vooral PO), spelletjes.overzicht.nl/ en games2learn.nl (een wat oudere wiki-pagina met een zeer uitgebreid game overzicht).
Maak je eigen spel
Naast het spelen van een game is het ook mogelijk een game te maken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het al in jaren in omloop zijnde Gamemaker. Dit programma is gratis van de website yoyogames.com te downloaden. In dit boekje staat een hoofdstuk Games Studio van Pauline Maas. Zelf een game maken met Gamemaker is snel te leren. Het is een manier om computertechniek direct te koppelen aan gebruikers. Voor zowel leerlingen uit PO, VO als MBO is het een hele uitdaging om het geprogrammeerde uitdagend te maken. Voor het onderwijs is ter ondersteuning voor deze groep het boekgames4school.
Voor de inzet van games in het onderwijs is de techniek een gegeven. Maar het gaat niet om die techniek, maar om de manier waarop die wordt ingezet. De docent die een game als leermiddel kiest is de sturende factor. Spelen is leuk, maar ook leerlingen willen leren, leer-efficiëntie moet goed in de gaten worden gehouden. Onderwijs is voor leerlingen geen spelletje, daarom zal een serious game pas serieus zijn als het leerdoel zo snel mogelijk wordt gehaald. Games gemaakt met Gamemaker kunnen gespeeld worden op allerlei platforms, ook online. Heel bijzonder is wellicht de mogelijkheid om zelf gemaakte games naar een community te sturen die na beoordeling geplaatst worden. In Gamemaker: HTML 5 kan de maker zelfs code voor online werken genereren. Deze code kan in samenwerking met een team online worden gemaakt.
Aad van der Drift
Aad (docent Informatica, Aardrijkskunde en Maatschappijleer) is ict-coördinator op het Zernike College en verantwoordelijk voor de implementatie van ICT aldaar. Tevens adviseert hij scholen en instellingen over de op- en uitbouw van internet gerelateerde activiteiten zoals websites, mail en cloud computing. Zie ook avddrift.it.
