Recensie door Jos Eussen
Game over voor Prensky’s Propaganda
Oké, Marc Prensky is gelauwerd en wordt hogelijk gewaardeerd door vele game-gelovers. Aan mij dus om zijn nieuwste werk dan ook met veel enthousiasme open te slaan. Het enthousiasme bleef, maar dan vanuit Prensky en niet van mij. Deze oorvijg voor domme ouders en toch zo schutterende leerkrachten verdient een opvoedkundig tikkie terug. Voordat de euforie van het Nieuwe Leren nu weer zonder uitkijken de weg overholt naar het oude Gamen. Wat een schitterend overzichtswerkje met aansprekende voorbeelden had kunnen zijn blijkt vanaf de eerste pagina een eindeloze zelfbevrediging die geen enkele ruimte geeft voor onderbouwde en vervolgens weerlegde kritieken.
Enthousiast doordaverend heeft Prensky zelf niet meer in smiezen dat hij alle positieve effecten van de hedendaagse ICT op de gaming-hoop gooit. Het mondiale contact tussen kinderen, de online beschikbaarheid van informatie, hun multi-tasking capaciteiten, hun behendigheid met alles waar chips in zitten, het klopt allemaal. Maar dat alles bestaat ook buiten de wereld van de populaire games.
Pas in het tweede deel van het boek komt hij enigszins tot rust, menende (van) de lezer te hebben gewonnen. Waar het dan gaat over educatieve gaming, het gebruik van de onderliggende techniek, beelden, handelingen, vanuit een meer serieuze optiek om kinderen beter, sneller, te laten leren, etc., is hij echter ver weg van de verkrachtingen in Grand Theft Auto. Prensky betoogt de onnozele ouder wegwijs te willen maken maar geeft ze een oorvijg. Waar hij uitlegt dat GSM´s toch zo goed zijn omdat je er ook mee kunt SMS´en, wil ik iemand die SMS-taal gebruikt, vragen hem eens een eigentijds SMS´je te sturen flatcast player herunterladen. Helaas zal onze Marc dat niet kunnen lezen.
Nee, ik ben dus niet een van die truttige heel erg domme ouders. Nou dan, hoofdstuk 12 over economisch leren denken via een game-omgeving is perfect. Zo waar drie pagina´s lang. Maar dat bestaat al jaren en heeft niets van doen met de fun games waar Prensky zijn dag mee blijkt te vullen. En natuurlijk is Roller Coaster Tycoon top, denkt hij nu werkelijk dat de 40-er van nu daar geen weet van heeft?
We lezen echter dat er gewoonweg níets beters te bedenken is om menselijke samenwerking aan te leren dan games. Kijk, daar stapt hij dus te gemakkelijk heen over de heerlijke geur van samen met vriendjes gegraven gaten in de Hollandse klei. Of wat te deken van zijn ´games zijn de eerste ethische lessen voor kinderen´. Ik kniel op diezelfde klei en bidt dat dit écht niet waar is. Met gebogen hoofd laat ik dan de Bijbel zit ook vol geweld, net als de gebroeders Grimm maar over me heen gaan. Terwijl Prensky droomt van ouders die met hun kinderen op schoot doorspreken waarom Miky van 10 zich toch ze beroerd voelde nadat hij oom agent in de fik had gestoken panzer games for free. Heerlijk ethisch ja. Hopelijk, hopelijk, kijkt Marc Prensky in de tussentijd naar voetbal. Waar je gele en rode kaarten krijgt als je een tegenspeler omver schoffelt en alleen punten maakt als je zélf scoort. Maar goed, hij zal het verschil tussen tegenspeler en tegenstander dan wel eerst moeten bevatten. Zucht. Ik ga al voorzien dat hij zal betogen dat het nut van voetbal schuilt in de zichtbaarheid en het samen doorspreken van het supportersgeweld.
Oh ja, de leerkrachten, die doen toch immers niets goed meer. Marc: Een game kan zich aanpassen bij een kind zoals een menselijke leerkracht dat nooit zou kunnen. No comment. Laat ook maar zitten dat we even verder lezen dat het zo beroerd is voor kinderen dat ze zich op school aan anderen moeten aanpassen. Hoeft in de games lekker niet. Heerlijk uit het leven gegrepen, nietwaar.
Marc, er is wél een leven buiten de Game. En er zijn wezenlijke verschillen. Zo kun je een game uitzetten en het echte leven niet. Dat gaat door en heeft zelfs levels, ja, ja mijn waarde. Ik heb al horen zeggen dat je ´in het echt´ niet mag schieten en niet zo heel erg gemakkelijk je vMBO-diploma up-leveled naar een gerespecteerde baan. En er wordt zelfs gefluisterd dat de zorg voor oudere mensen persoonlijke aandacht verdient. Wat? Laat maar zitten Marc.
Ik verras met een positieve afsluiting. Het is en blijft een mooi overzichtswerkje om thuis te geraken in de game wereld. Zeker eens lezen dus. Kun je je van huis uit kritische gevoel daarna ook goed onderbouwen in de salondiscussies. Ben je een beetje minder dom.
I rest my case. Mijn zoontje van 8 zit inmiddels al een uurtje een voetballer in de Sims te zoeken. Hij wil er eigenlijk eentje gaan modden. Als ik voor de vierde keer heb gezegd ik kom zo staat hij plots naast me met zijn Mens Erger Je Niet. We spelen het samen minstens twee keer per dag, ik verlies bijna altijd. Waarom ik het dan toch speel? Omdat hij het graag wil. En omdat het het ideale spel is om te spelen na het lezen van dit boek.
Lees ook wat Margreet van den Berg schrijft in haar weblog ICT en onderwijs.
