Recensie door Jan Karmiggelt
De eerste indruk van het boek van George Parker Het grote boek van de creativiteit is niet erg positief. Het komt groot en dik over met veel lege ruimtes en royaal opgezette illustraties. Als je begint te lezen valt ook meteen de halleluja stijl op: de stijl van een schrijver die het allemaal begrepen heeft en jou persoonlijk zal duidelijk maken hoe het zit met creativiteit. Wéér een boek in de creative hype (creative industry, crative thinking, creativity means bussiness) dacht ik. Wil ik daar wel aan beginnen: in simpele korte zinnen persoonlijk aangesproken worden door een kunstenmaker die in ik en jij taal mij het rechte pad van de creativiteit opstuurt sonic games. Maar ik had dit verhaaltje toegezegd te schrijven en zoals de ondertitel van het boek aangeeft Waar een wil is ontstaat een weg.
En in alle eerlijkheid gezegd: het viel niet tegen. Parker geeft in dit boek een duidelijk expogé over creativiteit, onderbouwd met ruime literatuurkennis en is er in geslaagd om praktische psychologische concepten te formuleren waaraan de ontwikkeling van creativiteit direct verbonden is. Daarvoor neemt hij de ruimte in deel 1. van zijn boek. Hij is daarin inspirerend voor de lezer, zeker voor hen voor wie voor het eerst kennis maakt met deze concepten firefox herunterladen for mac. Ben je er wat meer vertrouwd mee, dan mis je wel enigszins de diepgang. Maar de opbouw van het boek waarin eerst de conceptuele basis voor de later aangedragen technieken wordt gelegd vind ik degelijk.
In deel 2. (het grootste deel van het boek) komt hij toe aan de factoren die de realisatie van ideeën beïnvloeden. Daarvoor heeft hij een stappenconcept ontworpen wat bruikbaar en dicht bij de praktijk aandoet foto'sen niet iphone. Hij voorziet dit concept van een ruime verzameling van technieken , waaruit de lezer en voor zijn persoon en context passende keuze kan maken.
In deel 3. gaat hij in op het (laten) ontstaan en ontwikkelen van ideeën. Ook hierin passeren weer diverse technieken de revue, hoewel duidelijk is, dat Parker hier minder op dreef is. Dit deel behoeft mijns inziens wel een wat diepgaander ontwikkeling en bevat ook minder passende uitspraken. Zo geeft hij bijvoorbeeld aan, dat hoe preciezer de vraag van een creatieve zoeker is, des te gemakkelijker je uiteindelijk de bruikbaarheid van de ontstane ideeën beoordeeld kan worden. Dat lijkt mij inderdaad nogal logisch, maar het probleem is nu juist meestal gelegen in het formuleren van zo’n passende, concrete vraag. Technieken of ideeën om daarmee aan de slag te gaan mis ik dan.
Al met al een leuk en vaak inspirerend boek. Niet al te diepgaand, maar wel stevig gefundeerd. Afhankelijk van je perspectief kan het redelijk tot zeer nuttig zijn.
Jan Karmiggelt is Hogeschool docent aan de Archimedes Lerarenopleiding van de Hogeschool Utrecht en expert op het terrein van games en onderwijs. Daarnaast is hij vader van een kind met een ernstige gameverslaving.en de reactie van de auteur George Parker:
Prima, plaatsen! 1 op 1.
Vind het een prima stuk waarin elke lezer denk ik het zijne kan lezen.
Je vraagt om een reactie en ik vind het leuk om direct te beschrijven wat er met me gebeurde tijdens en na het lezen. Ik heb de inleiding met een niet te onderdrukken glimlach gelezen. Na tientallen recensies in evenzovele smaken, die allemaal even waar zijn natuurlijk, weet ik net zo goed als iedereen dat de kijk op een boek/film/theaterstuk/en dergelijke evenveel zegt over het product als over het perspectief van de recensent. Daarom wekt de opmerking in de inleiding die mij bijna in de hoek van betweter drukt bij mij hilariteit op omdat de opmerking zelf (de stijl van een schrijver die het allemaal begrepen heeft; ‘wéér een boek in de creatieve hype’) betweterig overkomt. Dat werkt erg op mijn lachspieren. Dat Jan die dubbele bodem ook zal zien blijkt uit de laatste zin waarin hij refereert aan hoe, afhankelijk van je perspectief (dat in deel een uitgebreid aan de orde komt) het boek redelijk tot zeer nuttig zult vinden.
Wat de glimlach even onderbrak en pijnlijk was is het woord halleluja stemming. Ja ik beken: ik ben bevlogen en geestdriftig over de zaken waar ik me mee bezig houd. Omdat ik al tien jaar de wereld rondreis en duizenden lecture/shows voor de meest uiteenlopende groepen heb gedaan en al een jaar of zes behoor tot de tien meest gevraagde sprekers van Nederland, zie ik nogal veel van de werksfeer in bedrijven. En het aandeel zure, overkritische droeftoeters dat geestelijk met pensioen is gegaan en vooral veel argumenten aandraagt waarom iets niet kan, verpest het vaak voor het grote aandeel geestdriftige mensen die voortdurend bezig is met te ontdekken hoe iets wel kan. Liefde voor wat je doet, passie voor hoe je er komt en je niet neerleggen bij mislukkingen is inderdaad een drijvende kracht die terecht doorklinkt. Maar ik wil geen eigen religie starten. Ik wil in mijn boeken en vooral de live-optredens mensen buiten hun dagelijkse kijk op zaken brengen. En als Jan dat bij mij doet zal ik de laatste zijn die daar zure kritiek op heeft.
Het overige van Jan’s woorden klinkt bedachtzaam en zijn behoefte aan degelijk-heid, diepgang, gefundeerdheid die ik in zijn woorden teruglees wordt inderdaad maar ten dele bevredigd. Ik heb vooral de bedoeling gehad om een toegankelijke inleiding te schrijven en op basis van die verleiding mensen mee te nemen in het hart van het boek: het Handboek Creëren. Ik ben al blij dat hij daar het meest positief over is. Het derde deel is een speels aanhangsel dat ik misschien beter had kunnen weglaten. Mijn geestdrift zit me daar in de weg.
Natuurlijk zie ik dat Jan zich heeft ingespannen om in korte tijd het boek te lezen. Maar het is eigenlijk een werkboek/doeboek met naslagmogelijkheid om je van een reactieve houding naar een creatieve houding te brengen. De 95% literatuur die ik niet aanhaal zou kunnen dienen als materiaal voor een dissertatie. Maar ik heb niet te behoefte om te promoveren. Ik heb de behoefte om in mijn werk positieve trauma’s te creëren. En doe dat op heel veel uiteenlopende manieren.
Het kleine boek van de creativiteit is een compeet andere vorm. Mijn theatershows ook. De lecture-shows zijn eigenlijk elke dag weer anders (kapsters zijn nu eenmaal een andere groep dan CEO’s op Nyenrode) en ook mijn nieuwe kaartspel (The Creation Game®) heeft weer een andere vorm.
En dat zal de komende jaren alleen maar erger worden. Wie weet lukt het me ooit om een vorm te vinden die Jan in een halleluja stemming brengt. Dank voor je inspanning en energie Jan. Het was lekker om na al die jaren weer even met dit boek bezig te zijn en het van jouw kant te bekijken.
met groet
George
